In elke klas van onze lagere school staat vormtekenen als vak op het weekrooster.
Bij het vormtekenen is het de bedoeling iets van de kwaliteit van de lijn of de vorm te beleven.
Zo komt het vormtekenen tegemoet aan een fundamentele opdracht van de opvoeding:
“Daarom zullen we er bij het tekenen niet op uit zijn het een of ander na te bootsen, maar wel zullen we het kind oorspronkelijke vormen bijbrengen, we zullen het leren de ene hoek zus, de andere zo te maken. We zullen proberen de cirkel en de spiraal aan te leren. We zullen dus uitgaan van op zichzelf staande vormen, niet van hetgeen door de vorm wordt nagebootst. We zullen proberen de interesse voor de vorm zelf te wekken.”
Rudolf Steiner
Bij het vormtekenen proberen we de kinderen zo te leiden dat ze een innerlijke verbinding met de vormen krijgen. Het moet bij de kinderen een actief vormbeleven oproepen.
Reeds vanaf de eerste schoolweken in de eerste klas wordt het vormtekenen aangeleerd. Het dient o.a. als voorbereiding op het schrijven.
De eersteklassers leren met de rechte en de gebogen lijnen de vormelementen kennen die ze in de Latijnse hoofdletters terugvinden.
Aansluitend daarop worden driehoeken, cirkels, vierkanten, stervormen, ellipsen … getekend.
In de tweede klas worden er vooral symmetrieoefeningen aangeboden. De kinderen krijgen links een vorm aangeboden waarvan ze het symmetrische tegenbeeld uit eigen kracht proberen te vinden. We nodigen de kinderen uit om de vorm te vervolledigen. We wakkeren de innerlijke drang aan om het onvolledige volledig te maken.
Door op deze wijze bij het kind nieuwsgierigheid te wekken naar nieuwe vormen, bouwen we in het kind voorstellingen op die met de werkelijkheid overeen komen.
Met deze oefeningen ontwikkelen we ook het denken op een niet-intellectualistische wijze.
In een latere fase wordt er gespiegeld van boven naar onder.
Rudolf Steiner wees erop dat inwikkelende spiralen de mens helpen tot zichzelf te komen, terwijl uitwikkelende spiralen bevrijdend werken en helpen om het egoïsme overwinnen.
Door middel van het vormtekenen kunnen we harmoniseren.
Vormtekenen is niet alleen fijn om te doen, maar geeft je ook nieuwe kracht.
Terug naar De pedagogie